17.12.2010

Aşure


Ayaküstü beslenmenin yemek kültürümüzü ne kadar olumsuz etkilediğini her gün çeşitli örneklerle görüyoruz. Geleneksel lezzetler birer birer unutulurken yemeğe ayrılan zaman azalıyor, yemek yapmak ve sofra kültürü için emek ve zaman harcamak boşa sayılıyor. Aşure gibi yapımı zor ancak toplumsal dayanışmayı ve paylaşmayı pekiştiren, köklü lezzetler yavaş yavaş unutuluyor. Geleneksel lezzetleri korumak ve gelecek nesillere aktarmak isteyenler için Beyaz Unsuz Şekersiz Hamur İşleri kitabının yazarı Arzu Aygen'in aşure yapımı hakkında yazdıkları ve tarifi aşağıda
:

Bugün Mısır Çarşısı'na gittim. Dükkanlara gelen insanlar gözlerinde soru işaretleriyle aşure için ne alacaklarını soruyorlar. Onlar da kolayını bulmuş, aşure seti verelim size diyorlar. Demek ki, aşurenin içine ne konduğunu bile bilmiyoruz artık. Unutmamak için bir tarif, sevgilerimle:

Aşure Sanatı

Aşure pişirilmeye bir gün önceden başlanır. Buğday biraz kaynatılır. Nohut ve kuru fasulye suya konur. Sabahleyin buğdayın üzerinde tutmuş olan kabuk kaşıkla alınır; kurdun kuşun hakkı olan bu kısım peşinen sahiplerine dağıtılmak üzere bahçelere, çatılara serpiştirilir. Sonra malzemeler yumuşayana kadar haşlanır. İçine diğer malzemeler eklenir. Tatlandırılır ve kaselere dağıtılır. Aşure pişirilirken bol bol dua etmek, yiyenlere şifa olmasını temenni etmek çok daha güzel olur. Aşurenin pişirildiği yerde kötü söz söylememek gerekir.

Sıcacık aşure hazır olunca kaselere dağıtılır. Üzeri kuşüzümü, çam fıstığı, çörekotu, tarçın, ceviz ve nar taneleriyle süslenir. Elde bu kaselerle konu komşunun kapısı çalınır.
Şimdiden afiyet olsun…

Aşure
½ kg aşurelik buğday
½ çay bardağı pirinç
Yaklaşık 6 litre (30 su bardağı) su
1 su bardağı nohut
1 su bardağı kuru fasulye
250 gr kuru kayısı
250 gr kuru incir
250 gr kuru üzüm
Yaklaşık 4 su bardağı pekmez
3 diş karanfil
2 elma
Birer tutam tuz, karabiber, tarçın
1 çorba kaşığı buğday nişastası
1 çorba kaşığı gülsuyu

Üzerine:
Dolmalık fıstık, fındık, ceviz, kuşüzümü, nar, tarçın, çörekotu

Hazırlanışı:
1. Bir gece önceden buğdayı hazırlayın. Yarım kilo buğdayı ellerinizle ovalayarak bol suda üç dört su yıkayın. İçine yarım çay bardağı pirinç koyup 10 su bardağı suda buğday iyice yumuşayana kadar haşlayın. Nohut ve kuru fasulyeyi de akşamdan ayrı tencerelerin içinde ıslatın.
2. Sabahleyin buğdayın üstü kaymak tutmuş olacak. Bu kaymağı kurdun kuşun yemesi için bahçeye, çatıya serpiştirin. Buğdayı çok büyük bir tencereye alın. Üzerine 15 su bardağı su ilave edip tekrar kaynatın. Bu sırada tahta kaşığın tersiyle buğdayları ezin ki, nişastasını salsın, helmelensin. Nohut ve kuru fasulyeyi ayrı ayrı tencerelerde yumuşayıncaya kadar haşlayın. Nohudun kabuklarını çıkartın.
3. Kuru kayısı ve inciri ince ince doğrayın. Kayısı, incir ve üzümü üzerlerini geçecek kadar suyla ayrı ayrı ateşe koyun, yumuşayana kadar haşlayın. Yumuşayınca üzerlerine 1’er çay bardağı pekmez serpiştirin. Koyu bir şerbet kıvamı alıncaya kadar kaynatın.
4. Bir cezvede 1 çay bardağı suyu karanfillerle birlikte 5 dakika kaynatın, ateşten alın (Aşureye ister bu şekliyle ilave edin, ister karanfilleri çıkarıp sadece suyunu koyun).
5. Elmaları küp küp doğrayın, onu da kısık ateşte önce kaynatın, sonra üzerine 1 çay bardağı pekmez koyup 2-3 dakika daha kaynatın.
6. Kısık ateşte buğdayı ısıtmaya devam edin. Buğday ateşteyken yavaş yavaş bakliyatı, meyveleri, karanfilli suyu ilave edin. Birer tutam tuz, karabiber, tarçın katın. Tadına bakın. Arzu ettiğiniz tatlılığa gelinceye kadar içine pekmez ilave edin.
7. Ayrı bir tencerenin içinde 1 çorba kaşığı buğday nişastasını 1 su bardağı suda çözüp boza kıvamına gelinceye kadar karıştırarak pişirin. Nişastalı suyu, buğdayın içine boca edin. Hep birlikte karıştırarak bir taşım kaynatın. Gülsuyunu katın.
8. Aşureyi kaselere paylaştırın. Dolmalık fıstık, ceviz, kuşüzümü, nar, tarçın, fındık ile süsleyin. Soğumasını bekledikten sonra konu komşuya dağıtabilirsiniz.

http://www.iyilikguzellik.com/artikel.php?artikel_id=169