Portakal, turunçgiller familyasından bir ağaçtır. Boyu 2-10 m arasında değişir. Yaprakları sert dayanıklı ve düz kenarlıdır. Meyvesi C vitamini bakımından zengindir. Kabuğunun altında sarımtırak, bazılarında ise kırmızı renkte sulu ve dilimli bir öz bulunur. Kabuklarından portakal esansı elde edilir. Eczacılıkta ve gıda sanayiinde kullanılır. Çiçeklerinden de portakal çiçeği esansı yapılır.
Portakal çiçeklerinin kaynatılmasıyla elde edilen su, spazm giderir. Kabuklarından yapılan şurup ise, mide sorunlarına iyi gelir. Damar sertleşmesini önler, soğuk algınlığı, grip ve nezlede faydalıdır. Yorgunluğu ve sinir bozukluğunu giderir, cildin güzel olmasını sağlar. Kansızlığı giderir. Hazmı kolaylaştırır. Karaciğeri çalıştırır ve safra ifrazatını artırır. Ateşi düşürür. Hastalıklarda nekahat devresini kısaltır. Vücuda enerji verir, şeker hastalarına da faydalıdır. Susuzluğu giderir. Zayıflatıcıdır. Mide hastalıklarından şikayet edenler portakal tüketiminde dikkatli davranmalıdır.
Portakal, günümüzde elmadan sonra dünyanın en çok tüketilen meyvedir. Çiğ haliyle tüketilmesinden başka, reçeli, konservesi yapılan portakal, günümüz mutfaklarında çokça kullanılan bir lezzet halini almıştır. Çinlilerin portakallı ördeğini bilmeyenimiz yoktur. Pasta, tatlı , reçel yapımında kullanılan portakal, özellikle Fransız mutfağında ve kümes hayvanlarıyla pişen yemeklerde çokça aranan bir meyvedir.
Bitkisel olarak da kullanılır. Portakalın yaprak çiçekleri kimyasal işlem görmemesi, sabah çiğ yağmadan, çiçekleri kapalı durumdayken, yaprakların yeşil rengi gitmeden toplanıp, ışık almayan bir yerde gölgede nemli olmayan havada kurutulması gerekir.
Portakal, besin değeri yönünden zengin bir meyvedir. Önemli bir askorbit asit kaynağıdır. Vitamin özellikle C-B-P vitamini yönünden oldukça zengin olan bu meyve soğuk algınlıklarında, nezle ve griplerde birebirdir. Nadir yiyeceklerde bulunan P vitamini vücudumuz da ince ve kalın damarların yumuşak kalmasını sağlar. Bunların kireçlenip sertleşmesini önler, böylece damar çatlamalarınsan meydana gelecek kanamalara ve felçlere mani olur.
Özel kokulu bir yağ içeren ve turunçgiller ailesinden olan bu meyvenin anavatanı Çin'dir. Daha sonra başta İspanya ve tüm Akdeniz ülkelerinde, Güney Afrika ve Amerika gibi sıcak bölgelerde üretilmeye başlanmıştır. Portakalın yafa (şamutu), washington navel portakalı, ince kabuklu, karın kısmı geniş meme portakalı, valensiya gibi türleri Türkiye'de Akdeniz bölgesinde özellikle Antalya ve İçel'de yetiştirilmektedir. Acı portakal olarak bergamut, altıntop, kızmemesi olarak bilinir.
